Doktorostwo Helena i Adam MYSŁOWSCY

Adam Mysłowski urodził się 30 listopada 1847 roku w majątku Osmolice. Osmolice w XIX wieku należały do rodziny hrabiów Stadnickich, którzy władali nimi do 1944 roku. Akt urodzenia został sporządzony 4 grudnia 1847 roku w parafii Zemborzyce. Narodziny dziecka zgłosili: ojciec dziecka – Józef Mysłowski, lat 39, rządca dóbr Osmolice oraz Wojciech Wodzeński – wójt Krężnicy Jarej i Szczepan Wadowski. Matką dziecka była Marianna z Celińskich, lat 33. Dziecku na chrzcie nadano imiona Adam, Jędrzej . Jego chrzestnymi zostali Wojciech Wodzeński i Marianna (prawdopodobnie)Szweniewicz.

Adam Mysłowski uczęszczał do Gimnazjum Gubernialnego w Lublinie, którego dyrektorem był Józef Skłodowski – wybitny nauczyciel i dyrektor (dziadek Marii Curie Skłodowskiej), który swą postawą patriotyczną i uczciwością zyskał u sobie współczesnych miano prawego Polaka. W Archiwum Państwowym w Lublinie w zasobach dotyczących Gimnazjum znajdują się listy imienne uczniów, na których figuruje nazwisko Adama Mysłowskiego oraz zaświadczenia z lat 1858-59 o ubóstwie matki Adama, Marianny Mysłowskiej, złożone w celu zwolnienia ucznia z opłat za naukę. Kolegą Adama był Aleksander Głowacki (pseud. Bolesław Prus). Jego nazwisko pojawia się we wspomnieniach Gustawa Dolińskiego (dziennikarza, literata) dotyczących lat gimnazjalnych. W szkole przez kolegów Adam Mysłowski nazywany był „Mycusiem” (Stanisław Fita, Wspomnienia o Bolesławie Prusie).
Podczas pobytu w Warszawie, kiedy studiował medycynę w Szkole Głównej, Adam Mysłowski dzielił pokój na poddaszu z Aleksandrem Głowackim i Michałem Świątkowskim: W kieszeni były pustki, ale humor złoty. Trzeba jednak było zarabiać korepetycjami na chleb powszedni… – zanotował w swoich wspomnieniach Gustaw Doliński (Stanisław Fita, Wspomnienia o Bolesławie Prusie). W czasach studenckich Mysłowski należał do grona najbliższych kolegów Aleksandra Głowackiego m. in. razem z autorem wspomnień Gustawem Dolińskim, Feliksem Baczyńskim, Julianem Ochorowiczem – który później zyskał sławę fenomenalnego medium, Michałem Świątkowskim – rysownikiem oraz ilustratorem.
Szkoła Główna w 1869 r. została zlikwidowana, powstał Cesarski Uniwersytet Warszawski. Adam Mysłowski studiował w nim na Wydziale Lekarskim kończąc naukę 7 grudnia 1874 r. Początkowo praktykował w Mszczonowie. W „Kurierze Warszawskim” z 18 kwietnia 1875 r. znajdujemy ogłoszenie: Lekarz wolno-praktykujący, Adam Mysłowski, osiadł w Mszczonowie.
W 1876 r. wziął ślub z 16-letnią Heleną Głuchowską w parafii Plecka Dąbrowa, w powiecie kutnowskim. (Archiwum Państwowe w Łodzi 1876/3). Pod aktem jako świadkowie ceremonii podpisani są Mieczysław Głuchowski i Antoni Głuchowski – bracia Heleny. Ojciec panny młodej, Franciszek już nie żył, zmarł w 1869 r. Ślubujący Adam mieszkał już w tym czasie w Kłodawie. Po ślubie do Kłodawy przyjechała również matka Heleny i młodsza o 3 lata siostra Franciszka.

 

Helena Głuchowska urodziła się 15 lutego 1860 r. w Antoniewie, ojciec Franciszek Głuchowski herbu Radwan (lat 68) był dziedzicem dóbr Antoniewa i innych, matka Franciszka z Mysłowskich, lat 35 (ślub rodziców odbył się w Częstochowie w parafii Św. Zygmunta w 1851 r.). Chrzest odbył się 9 marca 1860 r. w parafii Plecka Dąbrowa w powiecie kutnowskim, dziecko otrzymało imiona: Helena, Julia, Konstancja, a rodzicami chrzestnymi zostali: Ignacy Głuchowski – dziedzic dóbr Radzyń z Karoliną Burszewską i Antoni Głuchowski – dziedzic dóbr Tomczyce z Teodozyją Burszewską.

Rodzeństwo Heleny Głuchowskiej:
Franciszek Salezy Mieczysław (1852-1903) — lekarz, pediatra, w 1888 wydał z własnych środków pierwsze szersze opracowanie, poświęcone walorom uzdrowiskowym Rabki — Przewodnik dla chorych, udających się do Rabki;
Kasylda Anastazja, ur. 1853 r.
Józefat, Michał, ur. 1855 r.
Franciszka, Leokadia, ur. 1863 r. —  przyjechała z siostrą i matką do Kłodawy, gdzie wyszła za mąż za Stanisława Żurkowskiego w 1882 r. Świadkiem na ślubie był Adam Mysłowski.
Helena Mysłowska z Głuchowskich miała również siedmioro przyrodniego rodzeństwa z pierwszego małżeństwa jej ojca z Józefatą Uziembło, byli to: Aleksander, Ignacy, Teofila, Paulina, Karolina, Antoni i Marianna. Jej chrzestnymi byli bracia Ignacy, Antoni i siostra Karolina z córką Teodozją.
W końcu 1877 roku lub na początku 1878 Adam Mysłowski zgłosił się dobrowolnie do służby w wojsku rosyjskim w czasie wojny rosyjsko-tureckiej. Po zakończeniu wojny prowadził praktykę lekarską i mieszkał w Kłodawie do swojej śmierci w 1912 r. Prawdopodobnie jakiś czas mieszkał z rodziną w domu wybudowanym przez Marię Smoleńską w 1886 r., naprzeciwko kościoła, którego obecnie właścicielami są Donata i Eugeniusz Klonowiczowie (księgarnia „Donata”).
W styczniu 1882 roku wyszła za mąż siostra Heleny – Franciszka, Leokadia za Stanisława Żurkowskiego. Świadkiem ślubu był m. in. doktor Adam. Tego samego roku, 30 maja zmarła matka Heleny Mysłowskiej – Franciszka Głuchowska, zgłaszającymi byli; zięć Adam i Teofil Kołłupajło – aptekarz.
Pierwsza córka doktorostwa Janina Maria przyszła na świat 5 lutego 1878 r. Dziecko, jak wynika z dokumentów, z powodu choroby zostało ochrzczone „z wody” w domu przez wikariusza parafii kłodawskiej Augustynianina Zalewskiego w dniu 21 marca 1878 r. Chrzestnymi zostali Wanda Kołłupajło – żona aptekarza i ksiądz Mieczysław Łopaciński – wikariusz kłodawski. Aktu zgłoszenia dziecka dokonano 11 lipca 1879 r. W kancelarii parafialnej wraz z ojcem stawili się Teofil Kołłupajło, aptekarz kłodawski (lat 51) i asesor z Płocka Tomasz Kłobuczewski (lat 69), na podstawie ich oświadczeń wpisano dziecko do ksiąg.(nr 87/1879).
Zofia Helena – druga córka Mysłowskich urodziła się 22 listopada 1880 r. Zgłoszenie i chrzest odbył się 2 sierpnia 1881 r. w obecności aptekarza Teofila Kołłupajło, a chrzestnymi byli: Helena Guzowska i Jan Guzowski z Józefowa. Chrztu udzielił ks. Mieczysław Łopaciński.
Niestety, córki doktora Mysłowskiego zmarły w bardzo młodym wieku. Pierwsza zmarła młodsza z córek Zofia, Helena 16 stycznia 1905 r. w wieku 24 lat. Zgłoszenia dnia następnego dokonali Andrzej Woźniak i Adam Zwoliński. Cztery lata później 15 grudnia zmarła 31-letnia Janina, Maria. Fakt ten 2 dni później zgłosili Adam Zwoliński i Walenty (prawdopodobnie) Ciesiołkiewicz. Można przypuszczać, że dzieci chorowały od urodzenia, być może cierpiały na jakąś chorobę genetyczną wynikającą z pokrewieństwa rodziców (Matka Heleny Julii Konstancji Głuchowskiej – Franciszka z domu nazywała się Mysłowska – ojciec Andrzej).
Po śmierci dzieci Helena Mysłowska, wg ustnych przekazów na pewno przesadzonych przekazywanych w rodzinach, „popadła w obłęd”. Chodziła na cmentarz ubrana na biało, zanosiła córkom posiłki i przesiadywała tam godzinami. Niektórzy mówią o portretach dziewczyn jakie miała zamówić matka oraz ich umieszczeniu w kościele na filarach przy wejściu. Nie wszyscy byli z tego zadowoleni, zaczęły się skargi i portrety usunięto.
Adam Andrzej Mysłowski zmarł w Kłodawie 26 lutego 1912 r. w wieku 65 lat. Zgłoszenia dokonali Franciszek Michliński i Adam Szydłowski, obaj gospodarze zamieszkali w Kłodawie
We wspomnieniach, jakie zachowały się w pamięci mieszkańców, które to znali z przekazów babć czy dziadków, przewija się wątek dobroczynności doktorostwa. Najwięcej pomagali kościołowi. Prawdopodobnie byli fundatorami figury MB Różańcowej umieszczonej przy wjeździe do Kłodawy od strony Kutna i kapliczki z 1910 r. przy skrzyżowaniu ul. Dąbskiej i Św. Ducha. Jak wynika z nekrologu Doktora był on zacnym i uczynnym człowiekiem, byłym prezesem Straży Ochotniczej Ogniowej. (nekrolog zamieszczony w „Kurierze Kolejowym i Asekuracyjnym” 15 marca 1912 r.).
Ufundowanie kapliczek może wiązać się faktem, że w majątku Osmolice, gdzie urodził się i dorastał Mysłowski stoi do dziś zabytkowa figura Matki Boskiej upamiętniająca zmarłą w bardzo młodym wieku Marię z Grabowskich Stadnicką. Zmarła w 1848 r. w swoich dobrach. Zostawiła czworo dzieci i małżonka. Adam Mysłowski będąc lekarzem sam poniósł dotkliwą stratę, zmarły mu dwie dorosłe córki i być może ta pamięć z młodych lat była inspiracją do ufundowania kapliczek.

Opracowanie: Grażyna Niewiarowska

Rodzeństwo Heleny Głuchowskiej:

Franciszek Salezy Mieczysław (1852-1903) lekarz, pediatra, w 1888 wydał z własnych środków pierwsze szersze opracowanie, poświęcone walorom uzdrowiskowym Rabki — Przewodnik dla chorych, udających się do Rabki;

Kasylda Anastazja, ur. 1853 r.

Józefat, Michał, ur. 1855 r.

Franciszka, Leokadia, ur. 1863 r. przyjechała z siostrą i matką do Kłodawy, gdzie wyszła za mąż za Stanisława Żurkowskiego w 1882 r. Świadkiem na ślubie był Adam Mysłowski.

Helena Mysłowska z Głuchowskich miała również siedmioro przyrodniego rodzeństwa z pierwszego małżeństwa jej ojca z Józefatą Uziembło, byli to: Aleksander, Ignacy, Teofila, Paulina, Karolina, Antoni i Marianna. Jej chrzestnymi byli bracia Ignacy, Antoni i siostra Karolina z córką Teodozją.

W końcu 1877 roku lub na początku 1878 Adam Mysłowski zgłosił się dobrowolnie do służby w wojsku rosyjskim w czasie wojny rosyjsko-tureckiej. Po zakończeniu wojny prowadził praktykę lekarską i mieszkał w Kłodawie do swojej śmierci w 1912 r. Prawdopodobnie jakiś czas mieszkał z rodziną w domu wybudowanym przez Marię Smoleńską w 1886 r., naprzeciwko kościoła, którego obecnie właścicielami są Donata i Eugeniusz Klonowiczowie (księgarnia „Donata”).

W styczniu 1882 roku wyszła za mąż siostra Heleny – Franciszka, Leokadia za Stanisława Żurkowskiego. Świadkiem ślubu był m. in. doktor Adam. Tego samego roku, 30 maja zmarła matka Heleny Mysłowskiej – Franciszka Głuchowska, zgłaszającymi byli; zięć Adam i Teofil Kołłupajło – aptekarz.

Pierwsza córka doktorostwa Janina Maria przyszła na świat 5 lutego 1878 r. Dziecko, jak wynika z dokumentów, z powodu choroby zostało ochrzczone „z wody” w domu przez wikariusza parafii kłodawskiej Augustynianina Zalewskiego w dniu 21 marca 1878 r. Chrzestnymi zostali Wanda Kołłupajło – żona aptekarza i ksiądz Mieczysław Łopaciński – wikariusz kłodawski. Aktu zgłoszenia dziecka dokonano 11 lipca 1879 r. W kancelarii parafialnej wraz z ojcem stawili się Teofil Kołłupajło, aptekarz kłodawski (lat 51) i asesor z Płocka Tomasz Kłobuczewski (lat 69), na podstawie ich oświadczeń wpisano dziecko do ksiąg.(nr 87/1879).

Zofia Helena – druga córka Mysłowskich urodziła się 22 listopada 1880 r. Zgłoszenie i chrzest odbył się 2 sierpnia 1881 r. w obecności aptekarza Teofila Kołłupajło, a chrzestnymi byli: Helena Guzowska i Jan Guzowski z Józefowa. Chrztu udzielił ks. Mieczysław Łopaciński.

Niestety, córki doktora Mysłowskiego zmarły w bardzo młodym wieku. Pierwsza zmarła młodsza z córek Zofia, Helena 16 stycznia 1905 r. w wieku 24 lat. Zgłoszenia dnia następnego dokonali Andrzej Woźniak i Adam Zwoliński. Cztery lata później 15 grudnia zmarła 31-letnia Janina, Maria. Fakt ten 2 dni później zgłosili Adam Zwoliński i Walenty (prawdopodobnie) Ciesiołkiewicz. Można przypuszczać, że dzieci chorowały od urodzenia, być może cierpiały na jakąś chorobę genetyczną wynikającą z pokrewieństwa rodziców (Matka Heleny Julii Konstancji Głuchowskiej – Franciszka z domu nazywała się Mysłowska – ojciec Andrzej).

Po śmierci dzieci Helena Mysłowska, wg ustnych przekazów na pewno przesadzonych przekazywanych w rodzinach, „popadła w obłęd”. Chodziła na cmentarz ubrana na biało, zanosiła córkom posiłki i przesiadywała tam godzinami. Niektórzy mówią o portretach dziewczyn jakie miała zamówić matka oraz ich umieszczeniu w kościele na filarach przy wejściu. Nie wszyscy byli z tego zadowoleni, zaczęły się skargi i portrety usunięto.

Adam Andrzej Mysłowski zmarł w Kłodawie 26 lutego 1912 r. w wieku 65 lat. Zgłoszenia dokonali Franciszek Michliński i Adam Szydłowski, obaj gospodarze zamieszkali w Kłodawie

We wspomnieniach, jakie zachowały się w pamięci mieszkańców, które to znali z przekazów babć czy dziadków, przewija się wątek dobroczynności doktorostwa. Najwięcej pomagali kościołowi. Prawdopodobnie byli fundatorami figury MB Różańcowej umieszczonej przy wjeździe do Kłodawy od strony Kutna i kapliczki z 1910 r. przy skrzyżowaniu ul. Dąbskiej i Św. Ducha. Jak wynika z nekrologu Doktora był on zacnym i uczynnym człowiekiem, byłym prezesem Straży Ochotniczej Ogniowej. (nekrolog zamieszczony w „Kurierze Kolejowym i Asekuracyjnym” 15 marca 1912 r.).

Ufundowanie kapliczek może wiązać się faktem, że w majątku Osmolice, gdzie urodził się i dorastał Mysłowski stoi do dziś zabytkowa figura Matki Boskiej upamiętniająca zmarłą w bardzo młodym wieku Marię z Grabowskich Stadnicką. Zmarła w 1848 r. w swoich dobrach. Zostawiła czworo dzieci i małżonka. Adam Mysłowski będąc lekarzem sam poniósł dotkliwą stratę, zmarły mu dwie dorosłe córki i być może ta pamięć z młodych lat była inspiracją do ufundowania kapliczek.

Opracowanie: Grażyna Niewiarowska